رفتارهای گربه؛ تحلیل صداها، حرکات و احساسات گربه ها

مقدمه

گربه‌ها به نسبت حیوانات باهوشی هستند. طبیعتا قادر به گرفتن ارتباط کلامی با انسان‌ها نیستند. با این حال، شیوه‌هایی برای بیان منظور خود دارند. خرخر یا میومیو یا سایر کنش‌ها و واکنش‌های گربه، هرکدام منظوری دارند. احتمالا اگر سرپرستی گربه‌ای را داشته باشید، برایتان سوال پیش آمده که آیا این گربه، من را دوست دارد؟ او چه انتظاراتی از من دارد؟ اگر چیزی را دوست نداشته باشد، چطور این موضوع را نشان می‌دهد؟

رفتارهای گربه

نپوشاندن مدفوع

گربه‌ها موجودات تمیزی هستند. آنها خیلی زود محل دستشویی خود را یاد می‌گیرند. حتی نیازی به یاد دادن لیسیدن خود بعد از دستشویی ندارید. آنها همیشه دوست دارند تمیز باشند. رفتار آنها بعد از توالت کردن، این است که با جابجا کردن خاک، ادرار و مدفوع خود را می‌پوشانند. این به بدبو نشدن محیط نیز کمک می‌کند.

با این حال گاهی دیده می‌شود که آنها مدفوع خود را نمی‌پوشانند. در این صورت باید متوجه مشکل شوید. دو احتمال اصلی در این زمان وجود دارد. احتمال اصلی این است که گربه، ظرف خاک خود را دوست ندارد. ممکن است مدفوع زیادی از قبل در آن مانده باشد. باید هر چند روز یک بار، ظرف خاک گربه را از فضولات قبلی تمیز کنید. گربه اگر احساس کند این خاک تمیز نیست، اقدام به پوشاندن مدفوع خود نمی‌کند. یا ممکن است ظرف خاک گربه، بوی گربه دیگری را بدهد. گربه‌ای که گربه شما او را دوست ندارد. پس به جای تمیز کردن خاک، خیلی زود از آن خارج می‌شود. یک احتمال دیگر این است که گربه از شما ناراحت باشد. ممکن است این ناراحتی بسیار عمیق باشد. باید دقت کنید و ببینید چه رفتار اشتباهی در مورد وی انجام داده‌اید.

صدای پرنده

یکی جذاب‌ترین رفتارهای گربه است. وقتی آنها پرنده‌ای را از پشت شیشه می‌بینند، صدایی عجیب از خود در می‌آورند. صدایی که در هیچ حالت دیگری آن را نخواهید شنید. این رفتار شبیه چهچهه زدن یا جیرجیر کردن است. انگار گربه در تلاش است صدایی شبیه به پرنده‌ها از خود در بیاورد. درآوردن این صدا از سر ناامیدی است. در واقع دوست دارند به سمت پرنده‌ها یورش ببرند. اما نمی‌توانند این کار را انجام دهند. با این حال، این صدا کاملا خنده‌دار است.

هیس یا فیف کردن

این صدای تهدید گربه است. بخصوص آن را خطاب به گربه‌های دیگر در صورت وجود دعوا خواهید شنید. اگر گربه‌ای را برخلاف میلش در زمانی زیاد در بغل نگه دارید، این صدا را خواهید شنید. همینطور اگر گربه‌ای به هر دلیل از شما خوشش نیاید، این صدا را در می‌آورد. گاهی گربه در این حال دندان‌هایش را نیز نشان می‌دهد. یا حتی ممکن است پنجول‌هایش را بیرون بیاورد.

لیسیدن وسایل

ممکن است گربه را در حال لیسیدن لباس خود ببینید. این لیسیدن ممکن است شامل سایر وسایلی که بوی شما را می‌دهند نیز باشد. در واقع گربه در تلاش است که از شما توجه بگیرد. شاید بخواهد با او بازی کنید. شاید هم تنها بخواهد او را بغل و نوازش نمایید.

خُرخُر

نشانه‌ای بر رضایت کامل در گربه است. برای مثال وقتی گربه، خود به سمت شما می‌آید و از او استقبال می‌کنید. یا همانجایی که دوست دارد را در همان زمانی که دوست دارد می‌خارانید. در این زمان صدایی از گلوی گربه خارج می‌شود. صدایی که کمی شبیه به صدای اگزوز موتور از دور است. اگر حیوانی در کنار شما خرخر کرد، یعنی شما را دوست دارد. این یعنی در آن لحظه با شما احساس آرامش می‌کند.

حتی شاید این گربه، گربه شما نباشد. گاهی اگر به گربه‌های پارک‌ها توجه نشان دهید، همین رفتار را انجام می‌دهند. این نشان می‌دهد که این گربه‌ها چندان رفتار جالبی از سایر انسان‌های آن حوالی ندیده‌اند. شما رفتاری انجام داده‌اید که در کنار شما احساس خوبی به آنها دست داده است. این گربه‌ها، تشنه توجه هستند.

خیره با دهانی باز

ممکن است کمی وحشت‌زده شده باشد. به این رفتار، واکنش فلیمن می‌گویند. چیز پیچیده‌ای در آن وجود دارد. حیوان برای درک بوهای جدید دهان خود را گشوده است. لب‌هایش را هم کمی بالا می‌برد. اینطور با سقف دهان، بو را احساس می‌کند. در واقع این حالت در زمانی اتفاق می‌افتد که با بینی قادر به درک کامل آن نیستند. ممکن است فرد یا چیزی جدید وارد خانه شده باشد.

قوس بدن

گاهی می‌بینید که گربه‌ها به پشت روی زمین می‌خوابند و به بدن خود قوس می‌دهند. این یکی از زیباترین لحظات یک گربه است. این حالت یک نوع ورزش کششی به نظر می‌رسد. این رفتار گربه در کنار فردی انجام می‌شود که وی را دوست داشته باشد. در این لحظه، گربه آماده توجه و محبت شما است.

جهش ناگهانی

گاهی متوجه رفتارهای دیوانه‌واری از گربه‌ها می‌شوید. برای مثال ناگهان از سمتی به سمت دیگر خانه می‌دوند. این رفتار شاید شما را بترساند. شاید فکر کنید دنبال موجودی افتاده که شما آن را نمی‌بینید. اما بیشتر این رفتار به دلیل تخلیه انرژی است. گربه حوصله‌اش سر رفته و دوست دارد انرژی خود را خالی کند. مانند یک بچه بازیگوش، او به این سو و آن سو می‌جهد. بهتر است در این زمان مزاحم او نشوید. یا در صورت امکان، سعی کنید در بازی او شرکت کنید.

ورز دادن

متوجه می‌شوید که گربه در حال ورز دادن چیزی است. این ممکن است شامل پتو، بالش یا بخشی از بدن شما بشود. شیوه کار دقیقا مانند نانوایی است که در حال ورز دادن خمیر است. این یک نوع مکانسیم آسایش برای آنهاست. در واقع این رفتار، دوره‌ای که کنار مادرشان بودند را تداعی می‌کند. در آن زمان شکم مادر خود را به این صورت تحریک می‌کردند تا شیر بخورند. این رفتار نیز نشانی از محیطی امن برای گربه‌هاست.

خوابیدن روی سینه

ممکن است بخوابید و بعد گربه به روی سینه شما بیاید. یا دراز کشیده باشید و حس کنید قدم به روی بدن شما می‌گذارد. وقتی حیوان خیال راحت و ذهن آرامی دارد، این کار را ممکن است انجام دهد. آنها با احساس گرمای بدن یا شنیدن ضربان قلب شما احساس آرامش خواهند کرد. این حرکت نشان می‌دهد حیوان تا چه اندازه به شما اعتماد دارد. این رفتار گربه نشانی از علاقه او به شما است.

تمیز کردن بیش از حد

گربه‌ها عادت به تمیز نگه داشتن خود دارند. آنها در زمان‌های متنوعی از روز، مشغول لیسیدن و تمیز کردن خود با دست‌هایشان دیده می‌شوند. با این حال حد و حدودی بر این زمان وجود دارد. شما وقتی مدت زیادی باشد که گربه‌ای را نگه می‌دارد، خصوصیات اخلاقی وی را می‌دانید. به همین دلیل متوجه هستید که او در چه بازه‌هایی و به چه مدت به تمیز کردن خود مشغول خواهد بود.

با این حال گاه این چرخه به هم می‌ریزد. ممکن است مدتی باشد که گربه شما دائما در حال تمیز کردن و لیسیدن خود باشد. عموما این تغییر رفتار، بی‌دلیل نیست. ممکن است گربه شما درگیر یک سری مشکلات جسمی یا روحی شده باشد. مسئله روحی را می‌تواند با توجه برطرف کرد. بیشتر راجع به نیازهای گربه معالعه کنید و خانه‌ای گرم‌تر برای وی بسازید. یا اگر به نظرتان هیچ مشکلی از این نظر وجود دارد، به مشکلات فیزیکی فکر کنید. بد نیست که موضوع را با دامپزشک خود مطرح کنید.

لیس زدن پلاستیک

یکی از رفتارهای عجیب گربه همین است. وقتی چیزی از بیرون می‌خرید و در ظرف پلاستیکی می‌آورید، آن را لیس می‌زند. این موضوع می‌تواند دلایل متفاونی داشته باشد. مثلا ممکن است از صدای لیسیدن پلاستیک خوشش بیاید. صدای خش‌خشی از این کار خارج می‌شود. ممکن است پلاستیک بوی غذایی را بدهد که او دوست دارد. گوشت، ماهی یا هر غذای دیگری می‌تواند در لیست باشد. ممکن است پلاستیک مورداستفاده از مواد بازیافتی باشد. بوی این مواد برای او جالب هستند.

در پلاستیک، روان‌کننده (لوبریکانت) نیز به کار می‌رود. همینطور ممکن است یک عکس چاپ شده را به دلیل ژلالتین روی آن لیس بزند. در کنار موارد ذکر شده، نیاز به احساس کردن مهمترین عامل است. در بسیاری از موارد، آنها اجسام را با زبان خود بررسی می‌کنند.

در کنار تمام موارد خوش‌خیم، یک سری موارد منفی نیز وجود دارد. لیسیدن پلاستیک می‌تواند نشانه‌های از مشکلات دهان و دندان، مشکلات دستگاه گوارش، اضطراب و استرس باشد.

لیس زدن لباس

دلایل متفاوتی می‌تواند داشته باشد. گاهی گربه یاد گذشته و مادر خودش می‌کند. پرستاری گربه مادر از بچه‌هایش با لیسیدن فراوان همراه است. ممکن است گربه شما زود از مادر گرفته شده باشد. به همین دلیل اینطور دلتنگی خود را نشان می‌دهد. یا اینکه می‌تواند از سر علاقه زیاد باشد. گربه، نسبت به شما احساس مادرانه‌ای دارد. برای همین، رفتاری شبیه به کاری که مادرش با وی می‌کرد را با شما انجام می‌دهد. البته از آنجا که آنها به بو بیشتر کشیده می‌شوند، عجیب نیست که لباس شما را به جای پوست شما بلیسد.

البته در صورت تکرار دائمی این رفتار، ممکن است با نشانه بدی طرف باشیم. ممکن است مسئله رژیم غذایی گربه باشد که دچار مشکل است.

جویدن گیاهان

اینکه گربه گیاهان را بجود، در کل چندان مسئله بدی در خصوص سلامت آنها نیست. حتی این بین برخی گیاهان برای او مفید هستند. نعنا، علف لیمو و سنبل الطیب گیاهان مفید برای او هستند. ممکن است عنکبوتی روی برگ‌ها دیده باشد یا از تست گل‌های تازه با زبان و دهان خود لذت ببرد. اگر این بین از جویدن چیزی لذت ببرند، این رفتار را بارها و بارها تکرار خواهند کرد.

البته این بین تمام گیاهان نیز برای گربه بلااشکال نیستند. مثلا نیلوفر و ارکیده برای گربه سمی هستند.

بالا آوردن

از رفتارهای دلهره‌آور گربه، بالا آوردن یا استفراغ است. با این حال بالا آوردن چیز چندان عجیبی نیست. حتی اگر چند مرتبه در ماه گربه شما بالا بیاورد، نیازی به ترس نیست. مثلا ممکن است گربه شما عادت به غذا خوردن سریع داشته باشد. به همین دلیل ممکن است بالا بیاورد و بعد محتویات بالاآورده شده را دوباره بخورد.

با این حال اگر دفعات بسیار زیاد شود، ممکن است مشکلی وجود داشته باشد. احتمال درگیری با بیماری های گربه وجود دارد. احتمالا وجود توپ مویی (Hairball) وجود دارد. همینطور ممکن است گربه، چیزی اشتباه را بلعیده باشد. ممکن است چیزی مسموم را خورده باشد.

احتمال آلرژی‌های غذایی نیز هست. ممکن است غذای گربه خود را عوض کرده باشید و غذای جدید مناسب سلیقه یا بدن او نباشد.

وضعیت دم گربه

دم، یک وسیله ارتباطی در گربه است. او به اشکال گوناگون، سعی می‌کند با دم خود، منظورش را به شما بگوید.

بالا گرفتن دم

در این حالت گربه خوشحال است. ناراحتی یا نگرانی خاصی در او وجود ندارد. از وضعیت راضی است. دم خود را بالا می‌گیرد. این یعنی آماده است که به وی نزدیک شوید.

دم افتاده

در این حالت عمدتا گربه حالت ریلکس ندارد. ممکن است از چیزی ترسیده باشد. یا ممکن است احساس خطر کرده باشد. این مواقع، بهترین زمان برای نزدیک شدن به گربه نیست.

حرکت سریع به اطراف

وقتی سگ چنین رفتاری نشان دهد، نشانه رضایت است. با این حال در گربه این نشانه خوبی نیست. به دلایلی متفاوت، او حالا حوصله ندارد. بهتر است به او نزدیک نشوید.

حرکات آرام به اطراف

گربه تا حدودی گیج شده است. او در حال بررسی وضعیت است. به او اجازه بدهید که از این حالت خارج شود. سپس با توجه به رفتار ثانویه، به او نزدیک بشوید یا خیر.

حالات چشم

چشم گربه، شیوه دیگری از ارتباط گرفتن او است. در زمان‌های متفاوت، گربه به طرق گوناگون به برابرش نگاه می‌کند.

مردک گشاد

در حالات متفاوتی مردمک گربه گشاد می‌شود. گربه وقتی ترسیده باشد، چنین حالتی برایش پیش می‌آید. در این حالت هشیارتر از زمان‌های دیگر است. همینطور وقتی تعجب کرده یا توجهش به چیزی جلب شده باشد، مردمکش گشاد می‌شود.

مردمک خطی

زمانی وجود دارد که مردمک گربه را در حالت خطی، یعنی نازک شده می‌بینید. دو حالت متفاوت ممکن است اینجا به وجود آمده باشد. ممکن است در معرض نور مستقیم قرار گرفته باشد. این وضعیت قابل بررسی است. احتمال دیگر این است که گربه در شرایط عصبانی و بسیار خشن باشد.

چشمان زل‌زده

گربه در این حالت قصد دارد شما را به چالش بکشد. همینطور ممکن است دلش بازی بخواهد.

پلک زدن آرام

وقتی به گربه نگاه می‌کنید، به آرامی پلک می‌زند. این نوعی نشان دادن احساس امنیت است. به نوعی، گربه به این صورت احساس دوست داشتن خود را نشان می‌دهد.

چشم‌های نیمه بسته

گربه جایی لم داده است. در این حالت چشم‌هایش را به صورت نیمه‌بسته نگه می‌دارد. این یعنی گربه احساس آرامش می‌کند. همینطور به اطرافیانش اعتماد کامل دارد.

میو میو کردن

جالب است بدانید که گربه فقط در ارتباط با انسان میومیو می‌کند. گربه‌های وحشی چنین رفتاری ندارند. همینطور گربه‌ها خطاب به یکدیگر، این کار را انجام نمی‌دهند. پس اگر گربه شما میومیو می‌کند، قصد دارد چیزی به شما بگوید. یا به بیانی دیگر، قصد دارند توجه شما را به چیزی جلب کنند.

میوی کوتاه

این نوع میو کردن، شبیه به سلام کردن است. ممکن است وقتی گربه را صدا می‌کنید، این صدا را از دهان خود خارج کند.

چندمیوی پیاپی

قدرت صدا در این میو متوسط است. با این حال چندین بار تکرار می‌شود. در این حالت، تنها یک مفهوم وجود دارد. گربه شما گرسنه است. او از شما انتظار غذا دارد. مثلا اگر گربه را عادت داده‌اید که صبح‌ها به او کنسرو بدهید، در زمان بیدار شدن از شما غذا می‌خواهد.

میوی کش دار

گربه درخواست کمک دارد. ممکن است در اتاقی یا کمدی گیر افتاده باشد.

میوی ریز و کشدار

گربه در حال گلایه از شماست. احتمالا کاری انجام می‌دهید که دوست ندارد. ممکن است موضوع به غذای گربه مربوط باشد. مثلا غذایش تمام شده باشد و توجه نکرده باشید. یا ممکن است برخلاف میلش، او را بغل کرده باشید.

میوی با صدای بلند

این میو دو معنی گوناگون دارد. ممکن است گربه عصبانی باشد. ممکن هم هست درد داشته باشد. در گربه‌های مریض، این صدا طبیعی است.