سرپرستی یا خرید گربه؛ کدام شیوه بهتر است؟

مقدمه

در دوره‌ای زندگی می‌کنیم که هر سال شمار افرادی که حیوان خانگی دارند یا تصمیم به سرپرستی گربه یا سگ می‌گیرند بیشتر می‌شود. نرخ حضور حیوان خانگی در کشورهای آمریکایی و اروپایی به نسبت آسیا بیشتر است. این مسئله در این کشورها زودتر جا افتاده بود. با این حال در ایران نیز حالا بسیار بیش از گذشته افراد در خانه خود از سگ یا گربه‌ها نگه‌داری می‌کنند. البته آمار دقیقی در این خصوص در دست نیست. ولی می‌تواند حدس زد در کلانشهرها چیزی حدود بیست درصد خانوارها حداقل یک حیوان خانگی دارند.

آموزش نگه‌داری از حیوان خانگی در مدارس یا تلویزیون رسمی ایران، هیچ جایی ندارد. بسیاری از انسان‌ها، هیچ ذهنیتی در خصوص حقوق و احساسات این حیوانات نازنین ندارند. این حتی بین افرادی که تصمیم می‌گیرند از حیوان خانگی نگه‌داری کنند نیز دیده شده است. بسیاری از مردم، با دیدن تصاویر بامزه بچه‌ گربه‌ها در شبکه‌های اجتماعی تصمیم می‌گیرند که گربه می‌خواهند. آدمی را تصور کنید که بدون اطلاع از نیازهای یک بچه گربه، اقدام به سرپرستی گربه کند. این گربه در معرض مشکلات جسمی و سلامتی بسیاری قرار خواهد داشت. از آنجا که برخی بیماری های گربه با انسان مشترک هستند، ممکن است دودِ این موضوع در چشم آدم‌های صاحب وی هم برود.

وقتی فردی در خصوص شیوه نگه‌داری از گربه، اطلاعات نداشته باشد، احتمالا فکر می‌کند که داشتن گربه نیز مانند گیاه یا سایر وسایل خانه است. به این معنی که تنها راه آن، خرید گربه است. بسیاری تنها به نژاد گربه اهمیت می‌دهند. به همین دلیل دست به اشتباهاتی اخلاقی می‌زند و مشکلاتی ایجاد می‌کنند. در واقع به جای اینکه بابت نگه‌داری از گربه، احساس خوبِ پناه‌دادن داشته باشند، در یک عمل زشت همدست می‌شوند.

چرا خرید گربه اشتباه است؟

این موضوع از چند جهت قابل بررسی است. در تمام این بررسی‌ها هم نتیجه این است که خرید و پرداخت پول برای داشتن گربه اشتباه است.

پیش از خواندن دلایل، باید بدانید که گربه‌هایی زیبا و بدون سرپرست، در حسرت فردی چون شما هستند. کسی که بیاید و سرپرستی آنها را به عهده بگیرد. این حتی شامل گربه‌های پارک هم می‌شود. این گربه‌ها برای زندگی در کنار شما، تنها باید یک بار به کلینیک دامپزشکی برده شوند. آنجا شسته می‌شوند و واکسیناسیون انجام می‌شود. بعد می‌توانید آنها را به خانه ببرید. پس از اینکه شرایط را برای زندگی آنها مناسب کردید، خود می‌توانند به تمیزترین شکل به زندگی ادامه دهند.

متاسفانه سایت‌های ناآگاه و سودجو نیز در این امر هیزم به آتشِ فروش گربه می‌ریزند. خیلی راحت قادر به ثبت آگهی فروش گربه در سایت‌های دیوار و شیپور هستید.

در چند دسته، اشتباهات مورداشاره را دسته‌بندی می‌کنیم:

بچه گربه

عمده گربه‌هایی که فروخته می‌شوند، بچه هستند. یعنی بسیار کوچک هستند و اینطور در چشم افراد، بامزه‌تر به نظر می‌رسند. خرید گربه پیش از دو ماهگی، رفتاری مخرب است. گربه حداقل دو ماه به بودن در کنار مادر و خانواده خود نیاز دارد. او به شیر مادر تا این زمان نیاز دارد. همینطور بودن در جمع خانواده در هفته‌های اول زندگی، باعث می‌شود که اجتماعی‌تر باشد. این موضوع در آینده، خود را نشان خواهد داد. ممکن است گربه‌ای چند روزه را خریداری کنید. بعد او را بزرگ کنید و همیشه از این گلایه داشته باشید که این گربه عصبی است و رفتاری اجتماعی از خود نشان نمی‌دهد.

نظارت

در کشورهای پیشرو، مراکزی برای پرورش حیوانات خانگی وجود دارد. مراکزی که برای علاقه‌مندان، گربه با نژاد و خصوصیات مدنظر تولید می‌کند. کاری به اینکه آیا این مسئله اخلاقی است یا نه، نداریم. با این حال، باید گفت که در خصوص این مراکز، نظارت دائم وجود دارد. ارگان‌های مربوطه شرایط کار را همواره بررسی می‌کنند تا رفتاری ظالمانه در خصوص این حیوانات انجام نشود.

با این حال چنین مرکزی در ایران وجود ندارد. اصولا مجوزی در این زمینه وجود ندارد. ارگان ناظری نیز موجود نیست. به همین دلیل کسانی اقدام به فروش گربه می‌کنند که هیچ نظارتی روی کار آنها نیست. آنها دائما در پی بزرگ کردن کسب و کار خود هستند. به همین دلیل هیچ احترامی برای زندگی جانوران قائل نیستند. گربه‌های نژاددار را تا جای ممکن و به صورت غیراصولی حامله می‌کنند. به این صورت می‌توانند محصولات بیشتری برای فروش داشته باشند.

همینطور محصول قابل فروش آنها عمدتا بچه گربه است. این یعنی جدا کردن گربه از مادر، زودتر از زمان مقرر. این موضوع آسیبی جبران‌ناپذیر به ذهن گربه می‌زند.

از سوی دیگر اگه بچه گربه تا چند ماهگی به فروش نرود، رها می‌شود. این خود باعث ایجاد گربه‌های بی سرپرست می‌شود. در واقع با رونق گرفتن کسب و کار توله کش‌های غیرقانونی، شما به تولید گربه‌های بی سرپرست کمک کرده‌اید. همین حالا نیز گربه‌های بی سرپرست در پارک‌های تهران، بیش از توان واقعی این شهر هستند. به همین دلیل جنگ بقا بین آنها در می‌گیرد. ضعیف‌ترها این جنگ را می‌بازند و سوءتغذیه می‌شوند. چیزی جز مرگ زودهنگام منتظر آنها نیست.

آمادگی

فروشنده گربه از شما سوالی نمی‌کند. از شما نمی‌پرسد که آیا تجربه‌ای در مورد نگه‌داری از گربه‌ها دارید یا خیر. از شما نمی‌پرسد که آیا محیط شما برای نگه‌داری از این نژاد خاص مناسب است یا خیر. به شما نمی‌گوید که گربه های نژاد پرشین چه مشکلاتی از نظر سلامتی دارند. به همین دلیل به هزینه و توجه بسیار بیشتری نیاز دارند. او به شما می‌گوید این نژاد زیباتر است پس گرانتر است. به همین دلیل پول شما را می‌گیرد و آن گربه را به شما می‌دهد.

خبری از نظارت و بررسی هم نیست. هر زمان که احساس کنید دیگر حوصله نگه داشتن گربه را ندارید، احتمالا آن را در پارک‌ها رها کنید. این بزرگترین ظلمی است که می‌توانید به یک گربه خانگی بکنید.

سرپرستی گربه

راه‌هایی برای سرپرستی گربه بدون پرداخت پول وجود دارد. راه‌هایی که درست‌ترین راه‌ها هم هستند. راهکارهایی وجود دارد که شما قادر به سرپرستی گربه هستید. آنها را با هم مرور خواهیم کرد.

گربه های بی سرپرست

در پارک‌ها گربه‌های بی‌سرپرست زیادی وجود دارد. همانطور که گفته شد، هرکدام از آنها می‌توانند گربه شما باشند. این بین بخصوص گربه‌های ضعیف یا دارای مشکل باید در اولویت باشند. آنها هستند که به کمک بیشتری نیاز دارید. البته باید دقت کنید که سراغ بچه گربه‌های بسیار کوچک نباید بروید. گربه برای جدا شدن از مادر و خانواده باید حداقل دو ماهه باشد.

همانطور که گفته شد، در ابتدا باید گربه را به یک کلینیک دامپزشکی ببرید. بردن حیوان به همان صورت از پارک به خانه اشتباه است. او شاید دارای بیماری‌هایی باشد که شما را نیز آلوده کند. از جهت هزینه‌ها، هم راهکارهایی برای گرفتن تخفیف یا کمک وجود دارد. انجمن حمایت از گربه های بی سرپرست یکی از این مراکز است. آنها در حل مشکلات گربه‌های خیابانی، کمک می‌کنند. همینطور در تهران کلینیک سفید به این معروف است که از حیوانات بی سرپرست حمایت می‌کند. پس در هزینه‌های اولیه، به شما تخفیف خواهند داد.

دامپزشک، این گربه را ویزیت می‌کند. همینطور احتمالا او را بشویند و چند واکسن به وی بزنند. حالا می‌توانید این گربه را به خانه ببرید. البته با توجه به شرایط گربه، دامپزشک یک سری توصیه‌ها برای شما خواهد داشت. مثلا شاید بگوید برای مدتی حدود یک هفته، او را جایی محدود نگه دارد. سپس کم‌کم او را با افراد خانواده آشنا کنید.

پناهگاه

همانطور که در مطلب واگذاری سگ گفتیم، مراکزی به نام پناهگاه حیوانات خانگی وجود دارد. مثلا پناهگاه وفا در هشتگرد یکی از این مراکز است. پناهگاه گربه های زنده یاد شعله رئوفی نیز یکی دیگر از این نام‌ها است. اخیرا به دو نام دیگر نیز برخوردیم. پناهگاه سوهانک در اتوبان ارتش و پناهگاه مانا. البته باید گفت که در ایران، واقعا شمار پناهگاه‌های گربه‌های بی سرپرست کم و ناچیز است. چنین پناهگاه‌هایی در کشورهای صنعتی بسیار بیشتر و متنوع‌تر هستند.

آنها گربه‌های مریض یا ضعیف را پیدا کرده و معالجه می‌کنند. اینطور در هرکدام از این مراکز، اجتماعی از گربه‌ها به وجود می‌آید. هرکدام از این گربه‌ها آماده واگذاری هستند. با این حال، شیوه واگذاری مانند فروشنده‌ای که تنها پول شما را می‌خواهد نیست. آنها یک سری سوال می‌پرسند و فرم‌هایی برای امضا می‌دهند. به جز دادن اطلاعات خود، باید ثابت کنید که راجع به سرپرستی گربه اطلاعات کافی را دارید. همینطور گاهی بازرس برای نظارت به شما سر خواهد زد. همینطور باید اطمینان بدهید که در صورت عدم توانایی نگه‌داری، گربه را به مرکز بازگردانید.

شبکه های اجتماعی

صفحات بسیار زیادی در اینستاگرام مشغول فعالیت در همین زمینه هستند. افراد عکس گربه‌ها را در این صفحات برای واگذاری رایگان می‌گذارند. بسیاری از این گربه‌ها خیابانی بوده‌اند. گربه‌های که تصادف کردند یا مریض شدند. فردی خیّر پیدا شد تا وضعیت آنها را سر و سامان داد. با این حال، این فرد در حال حاضر توانایی نگه داری از این گربه را ندارد. بیشتر این افراد گربه‌های دیگری نیز دارند. به همین دلیل گربه را واگذار می‌کنند.

در برخی مواقع نیز، افراد مجبور به جابجایی و رفتن به خانه‌ای کوچکتر شده‌اند. یا صاحبخانه‌ای با مسئله نگه‌داری از گربه کنار نیامده است. به چنین دلایلی، ممکن است فراد مجبور به واگذاری گربه خود شود.

تمام آگهی‌های واگذاری شامل شماره تماس می‌شوند. با شماره تماس می‌گیرید و صحبت می‌کنید. طرف مقابل از شما سوالاتی می‌پرسد. چیزهایی نظیر اینکه سابقه نگه‌داری از گربه داشته‌اید یا خیر. یا حتی اگر نداشته‌اید، به طور کامل برای این کار آماده هستید یا خیر. برخی رابطه محکمتری با گربه خود دارند. به همین دلیل آن را به کسی واگذار می‌کنند که یک سری آپشن خاص را داشته باشد. مثلا کسی که کارش در خانه باشد. به کسی که متاهل باشد. به کسی که خانه‌ای بزرگ داشته باشد یا از این دست. با این حال، در بیشتر موارد؛ کسی که واگذار کرده به چند عکس پس از واگذاری رضایت می‌دهد. مثلا کافی است ماهی یک عکس برای او بفرستید که گربه‌تان چه وضعیتی دارد.